Najaarsrapportage 2023

In de Najaarsrapportage 2023 bieden wij u een geactualiseerd begrotingsbeeld. Wij hebben daarin de meest recente beleidsontwikkelingen verwerkt (bestuurlijke besluitvorming en de effecten van landelijke ontwikkelingen). Wij informeren u over de budgettaire afwijkingen ten opzichte van de Programmabegroting 2023-2026 en/of de Voorjaarsrapportage 2023. Waar nodig leggen wij concrete voorstellen tot bijsturing aan u voor. Daarmee voorkomen wij dat bij de Jaarstukken 2023 baten en lasten worden verantwoord die niet door de raad zijn geautoriseerd. Tot slot melden wij u de laatste ontwikkelingen op het gebied van beleid en risico’s. Over de lopende investeringen wordt separaat gerapporteerd in het Meerjarenperspectief Investeringen Najaar 2023 (MPI).

De Voorjaarsrapportage 2023 liet een negatief saldo voor 2023 zien van € 7,74 miljoen. Het resultaat van de mutaties in de Najaarsrapportage 2023 is € 7,67 miljoen voordelig. Na verwerking van de uitkomst van de najaarsrapportage ontstaat een begroot nadelig saldo voor 2023 van € 0,07 miljoen.

In Tabel 1 staat de samenvatting van de mutaties die in deze rapportage verwerkt zijn. In de volgende hoofdstukken worden deze onderdelen toegelicht.

Meerjarenbeeld 2023-2027

Het resultaat van de mutaties in de Najaarsrapportage 2023 is € 7,7 miljoen positief. Dit resultaat wordt vooral veroorzaakt door enkele incidentele voordelen. De voordelen op toeristenbelasting van € 3,0 miljoen, opvang vluchtelingen Oekraïne 2022 van € 1,6 miljoen, financiering van € 1,9 miljoen en de vrijval van het saldo op de resterende stelposten voor loon- en prijsstijgingen voor 2023 van € 1,8 miljoen zijn hiervan de grootste. Daartegenover staan nadelen, waarvan het nadeel op de parkeeropbrengsten van € 1,2 miljoen en de stormschade van € 0,9 miljoen de grootste zijn. In de Voorjaarsrapportage 2023 was voor 2023 een negatief resultaat van € 7,7 miljoen geprognotiseerd. Met het positieve resultaat van de najaarsrapportage wordt de actuele prognose van het rekeningresultaat 2023 per saldo € 0,1 miljoen negatief.

Het meerjarenbeeld 2024-2027 laat een positief beeld zien voor de jaren 2024 en 2025. Deze jaren zijn ook materieel sluitend. Dit wil zeggen dat in deze jaren de structurele lasten worden gedekt door de structurele baten. Hierbij is rekening gehouden met de door ons voorgestelde eerste begrotingswijziging voor 2024 zoals opgenomen in het raadsvoorstel 'Eerste wijziging Programmabegroting 2024-2027, septembercirculaire 2023 gemeentefonds' (RV 8356207). In deze eerste wijziging zijn de effecten van de septembercirculaire 2023 voor de jaren 2024-2027 verwerkt. Voor 2026 en 2027 wordt een tekort geprognosticeerd. Dit tekort wordt veroorzaakt door het voornemen van het Kabinet om vanaf 2026 te gaan werken met een nieuwe financieringssystematiek voor gemeenten en provincies. In de septembercirculaire is het besluit van het Rijk verwerkt om het gemeentefonds vanaf 2027 te indexeren op basis van de ontwikkeling van het bruto binnenlands product (bbp). Het voordeel dat hierdoor ontstaat is echter onvoldoende om ons meerjarenbeeld structureel sluitend te maken.

Overzicht van baten en lasten

Hierna wordt in Tabel 2 de ontwikkeling van de baten en lasten per programma voor het begrotingsjaar 2023 getoond. Uitgangspunt is de begroting na verwerking van de mutaties van de Voorjaarsrapportage 2023. Ook wordt inzichtelijk welk percentage aan afwijking nu wordt gerapporteerd.

^{* NJR: Najaarsrapportage 2023}

Toelichting

De kolom mutaties NJR2023 is opgebouwd uit de autonome- en neutrale mutaties (bijlagen 1 en 2). De autonome mutaties worden in het volgende hoofdstuk toegelicht. Hieronder wordt per programma kort toegelicht wat de belangrijkste mutaties zijn als de afwijking 20% of groter is.

Veiligheid

De hogere baten betreffen voor € 1,6 miljoen de opvang van Oekraïense vluchtelingen in 2022. De verwachting is dat de te ontvangen vergoedingen van het Rijk hoger zullen zijn dan de gemaakte kosten. Dit komt mede doordat er meer opvangplaatsen beschikbaar zijn gekomen dan gepland. Ook zijn er kosten gemaakt voor de opvang en repatriëring van Afghaanse Nederlanders en voor beveiliging bij de opvang van vluchtelingen. De kosten van de opvang worden gedeclareerd bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en voor beveiliging bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). De uitgaven en inkomsten worden geraamd, de uitwerking hiervan is neutraal. Verder zijn de lasten hoger vanwege de geraamde kosten voor de opsporing van niet gesprongen explosieven (NGE's). Deze kosten worden gedekt door een bijdrage uit het gemeentefonds die verantwoord is bij de algemene dekkingsmiddelen.

Mobiliteit

De verlaging van de baten betreft voor € 700.000 het programma Groot Schiphol Bereikbaar dat in 2023 wordt beëindigd. Er wordt met de subsidieverstrekker, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W), gezocht naar een alternatieve bestemming van de middelen. Zowel de baten als de lasten worden verschoven naar 2024.

Ruimtelijke ontwikkelingen

De mutaties in de baten en lasten betreft grotendeels de verwerking van het tussentijds Meerjaren-perspectief Grondzaken (tMPG) 2023. Verder is rekening gehouden met lagere lasten in verband met de budgetoverhevelingen Omgevingswet en Spoorzone Hoofddorp.

Economische zaken

Als gevolg van verwachte verkoop van Spieringweg 536 stijgen de baten in dit programma. Daartegenover staat een storting in de reserve Maatschappelijke voorzieningen. Daarnaast zijn de baten hoger als gevolg van de verhuur van de panden Saturnusstraat 40-62. De verhoging van de lasten bestaat voor het grootste deel uit het afboeken van de panden aan de Rijstvogelstraat. Daartegenover staat een onttrekking vanuit de reserve Algemene reserve Grondzaken. Verder zijn de lasten hoger door het voornemen drie subsidies te verlenen aan Schiphol Area Development Company (SADC). Ook deze is neutraal door onttrekking vanuit de reserve Versterking van de (Lucht)vrachtketen.

Overzicht algemene dekkingsmiddelen

Het voordeel in de lasten in het overzicht algemene dekkingsmiddelen wordt veroorzaakt door het vrijvallen van diverse stelposten en inzet van de stelpost indexatie loonkosten ten behoeve van het instellen van de Voorziening regeling vervroegde uittreding (RVU).

Overzicht overhead

De baten zijn hoger als gevolg van een verschuiving van interne verrekeningen.

Reservemutaties

De hogere storting in het programma Maatschappelijke ontwikkeling betreft de reserve Maatschappelijke voorzieningen waarin de verkoopopbrengst van de Spieringweg 536 wordt gestort.

In het programma Mobiliteit wordt de storting van de winstneming uit de grondexploitatie Badhoevedorp ten guste van de reserve Dekking afschrijvingslasten teruggedraaid. De winstnemingen van de grondexploitatie Badhoevedorp komen, sinds het direct afschrijven van de boekwaarde van de omlegging A9 in 2022, ten gunste van de Algemene dekkingsreserve.

Binnen het programma Ruimtelijke Ontwikkelingen worden op basis van het tMPG 2023 de onttrekkingen en stortingen in de Algemene reserve grondzaken, de reserve Schaalsprong en reserve Ruimtelijke investeringen Haarlemmermeer (RIH) bijgesteld.

Omdat de verwachting is dat er dit jaar geen grote kosten gemaakt worden voor onderhoud aan het pand Planeetbaan 2, wordt in het programma Wonen de onttrekking vanuit de Algemene dekkingsreserve verlaagd.

Voor het verstrekken van drie subsidies aan Schiphol Area Development Company (SADC) wordt een onttrekking aan de reserve Versterking van de (lucht)vrachtketen geraamd in het programma Economische zaken.

De hogere stortingen vanuit het overzicht algemene dekingsmiddelen betreffen met name de voorgestelde nieuwe budgetoverhevelingen en de storting van de winst van de grondexploitatie Badhoevedorp ten gunste van de Algemene dekkingsreserve.