Najaarsrapportage 2023

In de Notitie schuldpositie 2023, door de raad vastgesteld op 23 maart 2023 (7282099), zijn drie kernindicatoren met normen vastgesteld voor het monitoren van de schuldpositie. Op basis hiervan kan worden bepaald of een indicator op groen, oranje of rood staat (stoplichtenmodel). Dit betreft de indicatoren:

1. Netto schuldquote

2. Lasten schuldpositie

3. Solvabiliteit

In de programmabegroting en jaarstukken worden deze aangevuld met een aantal ondersteunende indicatoren, die de kernindicatoren nuanceren, of in breder perpectief plaatsen.

Ontwikkeling indicatoren

In de najaarsrapportage wordt alleen gerapporteerd over de ontwikkeling van de ratio's in het lopende begrotingsjaar. De ramingen van de kapitaallasten en de financieringslasten in het meerjarenbeeld worden namelijk niet geactualiseerd in de najaarsrapportage. De drie kernindicatoren laten voor 2023 de volgende ontwikkeling zien ten opzichte van de in de Programmabegroting 2024-2027 opgenomen ratio's:

Netto schuldquote

Lasten schuldpositie

Solvabiliteit

Toelichting

Bij de berekening van de indicatoren is uitgegaan van het geactualiseerde investeringsplan uit het Meerjarenperspectief Investeringen (MPI) najaar 2023 en het tussentijds Meerjarenperspectief Grondzaken (tMPG) standlijn 1 juli 2023. Ook wordt het totaal van de baten (exclusief reservemutaties) over 2023 hoger geraamd. Dit werkt door in de berekening van de netto schuldquote door het noemereffect. Als gevolg van deze actualisaties worden de ratio's netto schuldquote en lasten schuldpositie positiever geraamd dan bij de Programmabegroting 2024-2027 voorzien. Mede doordat er minder geinvesteerd is dan geraamd en doordat er vanuit het Rijk veel specifieke uitkeringen zijn ontvangen is de verwachting dat in 2023 geen nieuwe leningen aangetrokken hoeven te worden. Hierdoor valt de totale schuld, en daarmee de solvabilteit, voor 2023 positiever uit dan eerder verwacht.

Conclusie

De netto schuldquote en de lasten van de schuldpositie voor 2023 zijn positiever dan voorzien in eerdere P&C-producten. Net zoals geprognosticeerd in de Programmabegroting 2024-2027 staat één indicator op oranje en twee op groen. Er is geen aanleiding om direct in te grijpen. Wel blijft waakzaamheid geboden. De komende jaren zijn namelijk grote woningbouwprogramma's voorzien, waarbij de gemeente grote investeringen moet doen op het gebied van infrastructuur, recreatief groen en maatschappelijke voorzieningen.
Ondanks dat de netto schuldquote op groen staat, blijft deze hoog ten opzichte van andere gemeenten. Dit komt omdat Haarlemmermeer een groeigemeente is. Wij heben meer grond in bezit dan gemeenten van vergelijkbare gemeenten en investeren ook meer als gevolg van de groeiambities. Een risico is de huidige ontwikkeling op de kapitaalmarkt. Met diverse renteverhogingen probeert de Europese Centrale Bank (ECB) sinds vorig jaar de hoge inflatie te beteugelen. Ook wij moeten daardoor een hogere rentevergoeding betalen voor nieuwe geldleningen. Op termijn zal dit gaan leiden tot een stijging van de indicator lasten schuldpositie. Vooralsnog is de inschatting dat de schuld in het meerjarenbeeld betaalbaar blijft. Zonder herberekening is voor het meerjarenbeeld de verwachting dat de gepresenteerde uitkomsten van de ratio's in 2027 in de Programmabegroting 2024-2027 niet veel zullen afwijken.

Berekeningswijze en normen

De berekeningswijze van de indicatoren met de bijbehorende normen is als volgt:

1. Netto Schuldquote

De gehanteerde norm van de indicator is:

2. Lasten schuldpositie

De gehanteerde norm van de indicator is:

3.Solvabiliteit

De gehanteerde norm van de indicator is: