In de Najaarsrapportage 2024 bieden wij u een geactualiseerd begrotingsbeeld. Wij hebben daarin de meest recente beleidsontwikkelingen verwerkt (bestuurlijke besluitvorming en de effecten van landelijke ontwikkelingen). Wij informeren u over de budgettaire afwijkingen ten opzichte van de Programmabegroting 2024-2027 en/of de Voorjaarsrapportage 2024. Waar nodig leggen wij concrete voorstellen tot bijsturing aan u voor. Zo voorkomen wij dat bij de Jaarstukken 2024 baten en lasten worden verantwoord die niet door de raad zijn geautoriseerd. Tot slot melden wij u de laatste ontwikkelingen op het gebied van beleid en risico’s. Over de lopende investeringen wordt separaat gerapporteerd in het Strategisch perspectief investeringen najaar 2024 (SPI).
De Voorjaarsrapportage 2024 liet een positief saldo voor 2024 zien van € 8,5 miljoen. Het resultaat van de mutaties in de Najaarsrapportage 2024 is € 15,1 miljoen voordelig. Na verwerking van de uitkomst van de najaarsrapportage ontstaat een begroot voordelig saldo voor 2024 van € 23,6 miljoen.
In Tabel 1 staat de samenvatting van de mutaties die in deze rapportage verwerkt zijn. In de volgende hoofdstukken worden deze onderdelen toegelicht.
Meerjarenbeeld 2024-2028
Tabel 1
Omschrijving (bedragen x € 1.000; min is nadeel) | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 |
|---|---|---|---|---|---|
Saldo Voorjaarsrapportage 2024 | 8.470 | 6.211 | -6.895 | -11.686 | -19.007 |
Mutaties Programmabegroting 2025-2028 | 0 | 2.891 | 3.643 | 3.682 | 5.571 |
Meerjarenbeeld Programmabegroting 2025-2028 | 8.470 | 9.102 | -3.252 | -8.004 | -13.436 |
Eerste begrotingswijziging 2025* | 0 | 2.417 | 1.005 | -843 | -2.418 |
Uitgangspunt najaarsrapportage | 8.470 | 11.519 | -2.247 | -8.847 | -15.854 |
Autonome ontwikkelingen | 15.142 | -69 | 116 | 115 | 104 |
Mutaties najaarsrapportage | 15.142 | -69 | 116 | 115 | 104 |
Totaal | 23.612 | 11.450 | -2.131 | -8.732 | -15.750 |
* Septembercirculaire 2024
2024
In de Voorjaarsrapportage 2024 was een positief resultaat van € 8,5 miljoen geprognotiseerd. Met het positieve resultaat van de najaarsrapportage wordt de huidige prognose van het rekeningresultaat 2024 per saldo € 23,6 miljoen positief.
Het saldo van de mutaties in de Najaarsrapportage 2024 is € 15,1 miljoen positief. Dit kan worden uitgesplitst in gerapporteerde voordelen van € 27,1 miljoen en gerapporteerde nadelen van € 12,0 miljoen. Ook kunnen we onderscheid maken in incidentele en structurele mutaties. De laatste uitsplitsing lichten we hierna toe.
Structurele autonome mutaties
De structurele nadelen bedragen € 3,3 miljoen waarvan € 2,85 miljoen betrekking heeft op de jeugdzorg. De structurele voordelen bedragen € 813.000 waarvan de grootste de collectieve zorgverzekering betreft.
Incidentele autonome mutaties
De grootste incidentele voordelen zijn de bijstelling van het gemeentefonds in 2024 (€ 5,9 miljoen), de deelnemingen De Waterwolf (€ 2,8 miljoen) en Duurzaam Bedrijf Haarlemmermeer BV (€ 2 miljoen), de onbenutte stelpost loon- en prijsstijgingen (€ 3,4 miljoen) en de gedeeltelijke vrijval van de voorziening oninbaarheid debiteuren (€ 2,6 miljoen). Van de gerapporteerde incidentele nadelen (€ 8,7 miljoen) zijn de aanvulling van de voorziening voor (voormalig) personeel (€ 2,4 miljoen) en de hogere inhuur- en salarislasten (€ 1,9 miljoen) de grootste posten.
Meerjarenbeeld 2025-2028
In het meerjarenbeeld 2025-2028 is alleen de jaarschijf 2025 nog positief. Vanaf 2026 wordt een tekort geprognosticeerd. Dit is het gevolg van de korting op het gemeentefonds die is doorgevoerd op basis van het Coalitieakkoord Rutte IV vanaf dat jaar. De presentatie van het regeerprogramma van het Kabinet Schoof heeft niet geleid tot een compensatie voor gemeenten. In de septembercirculaire 2024 zijn hier dan ook geen middelen voor opgenomen. De raad is over de uitkomsten van de septembercirculaire geïnformeerd door middel van raadsvoorstel 11439772. De financiële effecten voor het jaar 2024 worden verwerkt in deze najaarsrapportage, en voor de jaren 2025 tot en met 2028 door vaststelling van de eerste begrotingswijzing van 2025. De eerste begrotingswijzing van 2025 is wel meegenomen in het overzicht meerjarenbeeld Tabel 1.
Proces ombuigingen
De raad wordt betrokken bij de voorbereidingen voor de benodigde ombuigingen via de raadswerkgroep die hiervoor is ingesteld. De reactie en eventuele aanvullende voorstellen van de raad worden meegenomen in het raadsvoorstel dat de raad gelijktijdig met de Voorjaarsrapportage 2025 wordt aangeboden.
Overzicht van baten en lasten
In Tabel 2 tonen we de ontwikkeling van de baten en lasten per programma voor het begrotingsjaar 2024. De kolom 'Begroting na wijziging' zijn de begrotingscijfers vanaf de Voorjaarsrapportage 2024. In de meeste rechtse kolom staat het afwijkingspercentage.
Tabel 2
Programma (bedragen x € 1.000; min is nadeel) Overzicht van baten en lasten | Baten en lasten | Begroting na wijziging | Mutaties NJR 2024 | Begroting 2024 na NJR* | Mutatie NJR in % |
|---|---|---|---|---|---|
Bestuur, samenleving en publiekscontact | Baten | 4.814 | 124 | 4.938 | 2,6% |
Lasten | -18.600 | 99 | -18.501 | -0,5% | |
Saldo | -13.786 | 223 | -13.563 | ||
Veiligheid | Baten | 24.191 | 1.310 | 25.501 | 5,4% |
Lasten | -45.683 | -2.252 | -47.935 | 4,9% | |
Saldo | -21.492 | -942 | -22.434 | ||
Zorg en werk | Baten | 43.184 | 3.253 | 46.436 | 7,5% |
Lasten | -171.078 | 346 | -170.732 | -0,2% | |
Saldo | -127.894 | 3.598 | -124.296 | ||
Maatschappelijke ontwikkeling | Baten | 27.398 | 508 | 27.906 | 1,9% |
Lasten | -123.534 | 3.842 | -119.692 | -3,1% | |
Saldo | -96.136 | 4.350 | -91.786 | ||
Mobiliteit | Baten | 1.052 | -725 | 328 | -68,9% |
Lasten | -8.619 | 1.592 | -7.027 | -18,5% | |
Saldo | -7.566 | 867 | -6.699 | ||
Ruimtelijke ontwikkelingen | Baten | 29.030 | 5.513 | 34.542 | 19,0% |
Lasten | -27.880 | -3.556 | -31.437 | 12,8% | |
Saldo | 1.149 | 1.956 | 3.106 | ||
Wonen | Baten | 5.052 | 406 | 5.459 | 8,0% |
Lasten | -8.168 | 564 | -7.604 | -6,9% | |
Saldo | -3.116 | 971 | -2.145 | ||
Kwaliteit fysieke omgeving | Baten | 42.757 | 2.382 | 45.139 | 5,6% |
Lasten | -87.062 | -1.394 | -88.456 | 1,6% | |
Saldo | -44.305 | 988 | -43.317 | ||
Economische zaken | Baten | 7.891 | 866 | 8.757 | 11,0% |
Lasten | -10.367 | 771 | -9.596 | -7,4% | |
Saldo | -2.476 | 1.637 | -839 | ||
Overzicht algemene dekkingsmiddelen | Baten | 402.625 | 14.493 | 417.118 | 3,6% |
Lasten | -17.003 | 5.735 | -11.268 | -33,7% | |
Saldo | 385.622 | 20.229 | 405.850 | ||
Overzicht overhead | Baten | 1.599 | 386 | 1.984 | 24,1% |
Lasten | -78.143 | -3.214 | -81.357 | 4,1% | |
Saldo | -76.544 | -2.828 | -79.372 | ||
1 Totaal van baten excl. reservemutaties | 589.593 | 28.515 | 618.108 | 4,8% | |
2 Totaal van lasten excl. reservemutaties | -596.137 | 2.533 | -593.604 | -0,4% | |
3 Saldo van baten en lasten (1-2) | -6.544 | 31.049 | 24.504 | ||
Programma/Mutaties reserves | Baten en lasten | Begroting na wijziging | Mutaties NJR 2024 | Begroting 2024 na NJR* | Mutatie NJR in % |
|---|---|---|---|---|---|
Maatschappelijke ontwikkeling | Baten | 2.911 | -91 | 2.821 | -3,1% |
Lasten | -3.476 | -1.328 | -4.804 | 38,2% | |
Saldo | -564 | -1.419 | -1.983 | ||
Mobiliteit | Baten | 259 | 0 | 259 | 0,0% |
Lasten | -75 | 0 | -75 | 0,0% | |
Saldo | 184 | 0 | 184 | ||
Ruimtelijke ontwikkelingen | Baten | 6.456 | 2.457 | 8.913 | 38,1% |
Lasten | -15.851 | -2.195 | -18.045 | 13,8% | |
Saldo | -9.395 | 262 | -9.133 | ||
Wonen | Baten | 426 | -262 | 164 | -61,5% |
Lasten | -1.498 | -367 | -1.864 | 24,5% | |
Saldo | -1.071 | -629 | -1.700 | ||
Kwaliteit fysieke omgeving | Baten | 444 | 0 | 444 | 0,0% |
Lasten | -99 | 0 | -99 | 0,0% | |
Saldo | 345 | 0 | 345 | ||
Economische zaken | Baten | 802 | -563 | 239 | -70,2% |
Lasten | 0 | 0 | 0 | 0,0% | |
Saldo | 802 | -563 | 239 | ||
Overzicht algemene dekkingsmiddelen | Baten | 24.715 | -8.528 | 16.187 | -34,5% |
Lasten | 0 | -3.385 | -3.385 | 0,0% | |
Saldo | 24.715 | -11.913 | 12.802 | ||
4 Totaal van baten reservemutaties | 36.012 | -6.986 | 29.026 | -19,4% | |
5 Totaal van lasten reservemutaties | -20.998 | -7.275 | -28.272 | 34,6% | |
6 Resultaat reservemutaties (4-5) | 15.014 | -14.261 | 753 |
7 Totaal van baten incl. reservemutaties (1+4) | 625.605 | 21.529 | 647.134 | 3,4% |
8 Totaal van lasten incl. reservemutaties (2+5) | -617.135 | -4.742 | -621.876 | 0,8% |
9 Gerealiseerd resultaat (7-8) | 8.470 | 16.788 | 25.258 |
* NJR: Najaarsrapportage 2024
Toelichting autonome en neutrale mutaties
De kolom mutaties NJR2024 bevat de autonome- en neutrale mutaties uit de bijlagen 1 en 2. De autonome mutaties worden in het volgende hoofdstuk toegelicht. Als een programma 20% of meer afwijkt dan lichten we de belangrijkste mutaties hieronder toe.
Mobiliteit
De lagere baten zijn toe te schrijven aan een administratieve wijziging rondom het project Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). Het project MIRT 2021 was eerst onderdeel van het project Groot Schiphol Bereikbaar, dit project is nu afgesloten. De restant middelen zijn van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, zij geven de voorkeur om hiermee een nieuw project te starten. Wij verwachten hierover met de regio en het ministerie in 2025 een akkoord te sluiten. Dit project krijgt een looptijd van meerdere jaren, daarom is het restant nu over twee jaren verdeeld.
Overzicht algemene dekkingsmiddelen
Het voordeel in de lasten in het overzicht algemene dekkingsmiddelen wordt veroorzaakt door het vrijvallen van diverse stelposten zoals de loon- en prijsbijstellingen 2024 en de stelpost afschrijvingen Schaalsprong.
Overzicht overhead
De baten zijn hoger als gevolg van de vrijval van de voorziening Vervroegd uittreden.
Toelichting reservemutaties
Maatschappelijke ontwikkeling
De hogere storting in het programma Maatschappelijke ontwikkeling betreft de storting van de verkoopopbrengst van de panden Brouwersdam, Rottewegje en Kruisweg.
Ruimtelijke ontwikkelingen
Binnen het programma Ruimtelijke Ontwikkelingen worden op basis van het tussentijds Meerjaren Perspectief Grondzaken (tMPG) 2024 de onttrekkingen en stortingen in de Algemene reserve grondzaken, de reserves Schaalsprong en Programma Stadscentrum Hoofddorp en de reserve Ruimtelijke investeringen Haarlemmermeer (RIH) bijgesteld.
Wonen
Omdat de verwachting is dat er dit jaar geen grote kosten gemaakt worden voor onderhoud aan het pand Planeetbaan 2, wordt in het programma Wonen de onttrekking vanuit de Algemene dekkingsreserve verlaagd. In plaats daarvan vindt een storting plaats.
Economische zaken
De onttrekking uit de reserve Versterking van de (lucht)vrachtketen wordt bijgesteld omdat het oorspronkelijke programma Connected Trade Corridors is uitgesteld.
Overzicht algemene dekkingsmiddelen
De lagere onttrekkingen betreffen het doorschuiven van budgetoverhevelingen die in latere jaren plaatsvinden. De hogere stortingen betreffen met name de voorgestelde nieuwe budgetoverhevelingen.